Talents Monthly / november 2020
Bij het Team Heiner Talents programma zijn de theorielezingen een jaarlijks terugkerend onderdeel. Afgelopen maand stonden er drie op de planning. De eerste lezing meteorologie ging over de weersystemen, het weer om ons heen, wat we kunnen waarnemen en welke informatie je daaruit kunt halen. Deze werd gevolgd door een lezing over boottrim, hiermee bedoelen we o.a. hoe de boot en aanhangsels (roer, kiel en eventuele draagvleugels) door het water gaan, maar ook de setup van de mast op loef- en lijgierigheid. Als afsluiter van de maand hebben we nog een, voor ons, nieuwe kijk gekregen op de navigatie. Naast de lezingen hebben we ook wekelijks een Talents Talk. Hierbij geeft een Talent een korte informatieve presentatie. Zo proberen we het gezellig en leerzaam te houden voor iedereen tijdens de tweede corona periode. In deze Talents Monthly zullen we een paar punten die wij hebben opgestoken uit de lezingen met jullie delen!
Meteorologie
De meteorologie lezing werd verzorgd door Jolbert van Dijk. Hierbij zijn verschillende onderwerpen aangestipt en daarvan lichten we er graag twee toe. Namelijk het effect van opwarming van de wind en hoe we zelf een weerbericht kunnen maken. Doordat de zon warmte afgeeft aan een oppervlakte, verwarmt dit vlak. Dit is echter niet gelijk voor water en land, land warmt namelijk sneller op dan water. Als gevolg van de opwarmende grond zal de lucht erboven ook opwarmen en deze lucht zal opstijgen. Doordat de lucht boven het land opstijgt zal het “nieuwe” lucht naar deze plek aanzuigen en dat vervolgens weer verwarmen. Dit zorgt voor een luchtstroom naar de opgewarmde plekken, deze luchtstroom is te voelen als “wind”. In het geval van een kust zal dit de zeewind zijn.
Het tweede onderdeel waar we het over hebben gehad is het maken van een eigen weerbericht. Belangrijk: het werken van groot naar klein. Dus we kijken eerst naar het grote plaatje, zoals de synoptische kaarten en daarna steeds meer naar de lokale effecten. Hierbij zorg je ervoor dat je weet wat je kunt verwachten op een dag en waarom dingen gebeuren. Als er een wedstrijd wordt gevaren is het belangrijk dat we niet worden overvallen met bijvoorbeeld een front wat overkomt, omdat we niet uitgezoomd hebben naar het grotere plaatje. Dit grotere plaatje zal zeggen wat er aan komt maar is niet nauwkeurig wanneer het gebeurd, de kleinere weerberichten zullen hier ook moeite mee hebben. Daarom is het belangrijk om altijd goed te kijken wat er om je heen gebeurd met de lucht.
Navigatie
Nu je weet wat het weer gaat doen en wat je kan verwachten kan je ook gaan denken aan een (reis)plan. Als je de verantwoordelijkheid van navigeren op je neemt geldt er altijd eerst “Don’t hit the rocks and don’t miss the mark”. Daarna gaat het om slim varen en de snelste route kiezen. Dit kan je doen met een aantal programma’s zoals Expedition, Adrena en AnnaLisa. Belangrijk om te onthouden is: als je onzin in het programma stopt, dan komt er ook onzin uit. Daarom is het belangrijk om over de meest realistische gegevens van de boot te beschikken.
Ook heb je de juiste weer- en stromings data nodig om goede beslissingen te kunnen maken op basis van je routing op de computer. Je bekijkt niet één model, maar je vergelijkt er meerdere om key momenten in de race te bepalen. Nu je dit weet kan je een plan maken. Een groot deel van de navigatie is voorbereiding en op basis van de beschikbare gegevens een veilige en snelle route uitzetten.
Boottrim
Naast opletten wat het weer doet en waar je naar toe vaart is je boot ook belangrijk om snel te gaan. Bij de boottrim lezing werd hierover verteld door Jorden van Rooijen en Arianne van de Loosdrecht. De ligging van de boot in het water is belangrijk maar ook de interactie tussen het oppervlak van de zeilboot en het water. Door de theorie daarachter te bestuderen kan onder andere lift en loef of lijgierigheid verklaard worden. En lift heb je immers nodig om vooruit te kunnen komen op een zeilboot. Voordat we kunnen weten hoe lift werkt, zoomen we in op hoe waterdeeltjes reageren op oppervlakken.
In het kort is er een laminaire stroming als deeltjes die dicht bij het oppervlak heel erg worden afgeremd, maar wel mooi parallel aan elkaar lopen. Het gevolg hiervan is dat de wrijving minder is dan de turbulente stroming, omdat turbulente stroming veel ongecontroleerder beweegt, maar dicht bij het oppervlak minder wordt afgeremd. Het gevolg is dat de wrijving tussen het water en de romp veel groter is en dat is weerstand die toeneemt. Een gladde romp kan er voor zorgen dat de stroming langer laminair blijft en er daardoor minder wrijving is. Daarom laat je die jonge knaap die een keer komt opstappen bij een race je onderwaterschip schuren! Aan de voorkant van de romp is de kans het grootst dat de stroming laminair is, dus heb je haast dan poets je de voorkant van je boot.
We hopen met deze drie onderwerpen een kleine inkijk te hebben gegeven waar onze wekelijkse lezingen over gaan en wat we leren over het zeilen. Natuurlijk willen we binnenkort weer gaan zeilen, maar in de komende tijd zullen we vooral online samen komen en van elkaar leren. Volgende maand staan de lezingen strategie, wedstrijdregelement en matchracing op de planning. We hopen dat we in het voorjaar weer kunnen gaan varen, maar voorlopig zullen we het moeten doen met individueel sporten en e-sailing. Tot snel op het virtuele water!
Door: Jelle Lourens en Thomas Roggekamp